Focus op lezen, schrijven en rekenen

• De focus van het Herstelplan kwaliteit onderwijs ligt op het verbeteren van lezen, schrijven en rekenen.

• We vernieuwen het curriculum. We maken het minder overladen door (het aantal) kerndoelen te
herzien en aan te scherpen.

• We zorgen dat leerlingen op de toekomst en de arbeidsmarkt zijn voorbereid. Daarom hebben we aandacht voor burgerschap en digitale geletterdheid.

• We verwachten van leraren dat ze werken met onderwijsmethodes die bewezen effectief zijn
vanuit de wetenschap en de praktijk en verder politiek neutraal zijn. Daarnaast zetten we in op
neutrale en leeftijdsadequate doelen in zowel het basis- als voortgezet onderwijs, bijvoorbeeld waar het gaat om relationele en seksuele vorming. We bevorderen de kwaliteit en het doeltreffende gebruik van toetsen.

• Zolang het niveau van lezen, schrijven en rekenen van middelbare scholieren die gaan studeren
nog niet op orde is, heeft het vervolgonderwijs de opgave om deze vaardigheden op niveau te
brengen. Dat voorkomt studievertraging en uitval. Mbo-studenten worden daarom bijgespijkerd.
Hogescholen en universiteiten moeten de Nederlandse taalvaardigheid bevorderen en verengelsing terugdringen. Hiervoor breiden wij de zorgplicht in de Wet internationalisering in
balans uit.

• Burgerschapsonderwijs moet leerlingen weerbaar maken en hen voorbereiden op deelname aan een pluriforme maatschappij waarin iedereen zichzelf kan zijn. Burgerschapsonderwijs richt zich op de kernwaarden van de democratische rechtsstaat: vrijheid, gelijkwaardigheid en solidariteit. In het funderend onderwijs verduidelijken we de kerndoelen voor burgerschap in 2025 in de wet. Ook in het vervolgonderwijs geven we burgerschap meer aandacht: in het mbo verduidelijken we de wettelijke burgerschapsopdracht en in het hbo en wo kijken we met betrokkenen hoe burgerschap een betere plek in het onderwijs kan krijgen.

• De inspectie ziet scherp toe op naleving van de wettelijke burgerschapsopdracht zodat we tijdig kunnen ingrijpen als die niet goed wordt uitgevoerd. Dit kabinet vindt artikel 23 van de Grondwet een groot goed, waaraan niet zal worden getornd. De vrijheid van onderwijs schept verantwoordelijkheid en moet leiden tot een vrije en veilige leeromgeving
voor alle leerlingen, waarin goed onderwijs wordt geborgd.

• Binnen de juridische kaders van de Grondwet worden stappen gezet om onwenselijke en excessieve elementen als anti-democratisch en anti-rechtsstatelijk onderwijs verder in te perken. We werken aan het wettelijke toezicht op informeel onderwijs met veel aandacht voor de uitvoerbaarheid. Het wetsvoorstel hierover gaat in het tweede deel van 2024 in internetconsultatie, zodat signalen van haat en geweld gevolgen krijgen.

• Alle kinderen moeten een goede start kunnen maken in het onderwijs. Voor- en vroegschoolse educatie (vve) voorkomt achterstanden en dringt ze terug.
We gaan hier gerichter op inzetten en trekken hierin samen met de gemeenten op.