Zoveel mogelijk lokaal: In je eigen regio, stad of dorp

Op veel plekken, met name op het platteland, zijn voorzieningen verdwenen. Er
rijden geen bussen meer, de bibliotheek is weg en het zwembad is gesloten. Dat
is een slechte zaak, want het haalt de samenhang in gemeenschappen weg. De
bezuinigingen op onze publieke voorzieningen draaien we terug en ons openbaar
vervoer komt weer in publieke handen. Gemeenten krijgen voldoende geld om zélf
keuzes te maken voor hun inwoners. Nu hebben gemeenten grote tekorten, op
jeugdzorg, WMO, het onderhoud van de buurt, of de hulp voor mensen met schulden.
Veel meer geld is nodig om de gemeenten deze taken te laten uitvoeren en om
voorzieningen terug te brengen.
Dingen dubbel doen is zinloos en duur. Daarom verminderen we de overlap
van bestuurslagen in ons land. Op alle niveaus bevorderen we het schrappen van
onnodige bureaucratische rompslomp.
Wat moet er gebeuren? Onze standpunten
De gemeente staat dichtbij mensen
Het is de bestuurslaag waar mensen in het
dagelijks leven het meest mee te maken hebben. Gemeenten zijn het beste in staat
om voorzieningen aan te bieden op buurt-, wijk- en dorpsniveau. Maar dan moet
het Rijk wel zorgen voor voldoende geld. Voorzieningen overhevelen naar
gemeenten en tegelijkertijd hard bezuinigen zorgt voor een verschraling van
voorzieningen en zorgt ervoor dat mensen die ondersteuning nodig hebben aan hun
lot worden overgelaten.
Veel gemeenten kampen met grote tekorten
bijvoorbeeld in de jeugdzorg, maatschappelijke ondersteuning, onderhoud van de
buurt of hulp aan mensen met schulden. In grote delen van het land verdwijnen
belangrijke voorzieningen zoals bibliotheken, wijkcentra en zwembaden, omdat die
niet ‘rendabel’ zouden zijn. Wij stoppen deze kaalslag. Wij willen dat gemeenten
meer geld krijgen om deze voorzieningen overeind te houden in plaats van
huizenbezitters leegplukken via de gemeentelijke belasting op huizenbezit (OZB).
Gemeenten krijgen voldoende geld om te investeren in toegankelijke voorzieningen
voor alle inwoners. Dat geldt in het bijzonder voor regio’s waar de bevolking
krimpt en voorzieningen al jaren onder druk staan. Het zal voor iedere gemeente
verplicht worden om een openbare bibliotheek beschikbaar te stellen voor haar
inwoners. Uitvoeringsdiensten van de overheid gaan hun diensten weer in de buurt
aanbieden
Terughoudendheid bij gemeentelijke samenvoeging
Gemeenten worden door de decentralisaties
gedwongen samen te werken of te fuseren. Gemeentelijke herindelingen leiden
vrijwel altijd tot grotere gemeenten, met bestuurders die op grotere afstand
zitten. Bovendien blijkt uit de praktijk dat herindelingen meestal geen
besparingen opleveren. Daarom vindt de SP dat terughoudend moet worden omgegaan
met het samenvoegen van gemeenten. Als toch wordt besloten om gemeenten samen te
voegen, moet nadrukkelijk rekening worden gehouden met de mening van de burgers
van de betrokken gemeenten, bijvoorbeeld door het uitschrijven van een
referendum.
Wij maken de provincies eenvoudiger,
efficiënter en democratischer.
Wij maken de provincies, als bestuurslaag tussen Rijk en gemeente, eenvoudiger,
efficiënter en democratischer. Provincies zijn een bestuurslaag met relatief
weinig en onzichtbare taken. Om hun bestaansrecht aan te tonen trekken ze daarom
vaak onnodig veel taken naar zich toe, op het gebied van sociale veiligheid,
integratie en zelfs daklozenzorg. De bemoeienis van provincies botst soms met de
verantwoordelijkheid van gemeenten. Provincies moeten terug naar de basis en
zich vooral bezighouden met ruimtelijk-economisch beleid en toezicht.
Sommige provincies zijn eigenlijk te groot
Sommige provincies, zoals Noord- en Zuid-Holland, zijn eigenlijk te groot. Veel
taken kunnen hier beter worden uitgevoerd door kleinschalige provincies met meer
samenhang. We moeten er soms voor durven kiezen om in een provincie met veel
grote gemeenten meer taken neer te leggen bij die gemeenten, terwijl we dezelfde
taken in een gebied met kleinere gemeenten juist kunnen overlaten aan de
provincie.
Waterschappen worden ondergebracht bij de
provincies
Door de lage opkomst bij waterschapsverkiezingen ontbreekt het
waterschappen aan democratische legitimiteit. Daarom brengen wij de
waterschappen onder bij de provincies. Bovendien zorgt dat voor betere
afstemming van het waterbeheer met ruimtelijke ordening, landbouw, natuur en
recreatie. Waterschappen blijven wel verantwoordelijk voor de belangrijke
watertaken die zij al eeuwen uitvoeren en waarvoor zij ook heel deskundig zijn.
Gelijkwaardige samenwerking en betere voorzieningen voor de
BES-eilanden
Het huidige Koninkrijk van Nederland, met de autonome landen Aruba, Curaçao en
Sint Maarten, dreigt ten onder te gaan aan politieke ruzies en onderling
wantrouwen. We willen daarom een nieuwe samenwerking, waarbij we afspreken hoe
deze vier landen beter gaan samenwerken, op basis van gelijkwaardigheid. De
bewoners van Saba, Sint Eustatius en Bonaire horen bij ons land en verdienen een
gelijkwaardig niveau van voorzieningen als de andere gemeentes van Nederland.